Spotkanie szefów dyplomacji Polski, Estonii, Litwy i Łotwy w Wilnie (15 czerwca) było okazją do omówienia rozwoju współpracy i wzajemnej koordynacji w odniesieniu do działań antykryzysowych związanych z pandemią COVID-19.
Minister Spraw Zagranicznych Polski Jacek Czaputowicz powiedział, że „Aktualna sytuacja potwierdza potrzebę ścisłej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa. Pandemia COVID-19 wywołała dodatkowe wyzwania w tym obszarze, ale te tradycyjne wciąż pozostają aktualne i wymagają kontynuowania wspólnych działań”. Przypomniał przy tym o polskim zaangażowaniu w bezpieczeństwo Estonii, Litwy i Łotwy oraz zapewnił o jego długoterminowym charakterze. Ministrowie zgodzili się co do potrzeby jeszcze ściślejszej współpracy w ramach NATO i wzmacniania więzi transatlantyckich. Zwrócili również uwagę na konieczność zwalczania propagandy i dezinformacji, w tym dotyczącej tematyki COVID-19. Wśród tematów rozmów znalazły się też kwestie europejskie, w tym Wieloletnie Ramy Finansowe, fundusz odbudowy, Brexit oraz agenda zbliżającej się prezydencji Niemiec w Radzie UE. W gronie rozmówców panowała zgoda, że wyjście z kryzysu wywołanego pandemią COVID-19 wymaga bliskiej i skoordynowanej współpracy na forum UE.
Podczas spotkania poruszono również temat otwarcia granic. Minister SZ Łotwy, Edgars Rinkēvičs wyraził przekonanie, że otwierając wspólną przestrzeń państw bałtyckich na podróże, wszystkie trzy państwa bałtyckie stanowiły pozytywny przykład koordynacji regionalnej i wzajemnego zaufania. Minister z zadowoleniem przyjął decyzję Polski o otwarciu granic z krajami UE i wznowieniu lotów międzynarodowych. „Dzisiaj jest dokładnie miesiąc, odkąd otworzyliśmy wewnętrzne granice państw bałtyckich. Z powodzeniem skoordynowaliśmy współpracę, spotykając się regularnie w Rydze, Tallinie, a dziś w Wilnie. Ważne jest, aby kontynuować naszą udaną współpracę i skuteczną koordynację między naszymi krajami. Będziemy musieli żyć z Covid-19 przez dłuższy okres czasu, nie możemy stracić czujności i nadal musimy zachować ostrożność. Dlatego jedność i współpraca oraz ścisła i regularna wymiana informacji są kluczowe”- podkreślił E. Rinkēvičs podczas spotkania. Łotewski minister spraw zagranicznych zwrócił uwagę na fakt, że Unia Europejska ma obecnie dwa podstawowe zadania – jak najszybszy powrót do „normalności”, która obejmuje funkcjonowanie jednolitego rynku i swobodny przepływ osób w strefie Schengen, przy jednoczesnym wspieraniu naprawy gospodarczej. „Unia Europejska musi nadal ściśle współpracować w celu zniesienia ograniczeń. Jesteśmy dumni z dobrego przykładu, jaki udało nam się ustanowić na poziomie państw bałtyckich – stając się pierwszym regionem, który przywrócił swobodny przepływ osób. Jednak otwarcie zewnętrznych granic Unii Europejskiej musi odbywać się stopniowo, z uwzględnieniem sytuacji epidemiologicznej w krajach trzecich, w oparciu o wiarygodne i sprawdzone źródła ”- powiedział minister.
W czasie spotkania ministrowie upamiętnili również ofiary okupacji sowieckiej. W związku z obchodzony na Litwie, Łotwie i w Estonii Dniem Okupacji i Ludobójstwa ministrowie złożyli kwiaty pod Pomnikiem Ofiar Okupacji Sowieckiej w Wilnie. E. Rinkēvičs zwrócił uwagę na fakt, że dziś ofiary komunistycznego ludobójstwa, które zostały deportowane przez reżim stalinowski podczas II wojny światowej, odebrały życie, upamiętniając tysiące niewinnych ludzi. „Jest godne ubolewania, że rewizjonistyczne podejście Rosji do kwestii historycznych, zwłaszcza w kontekście wydarzeń z II wojny światowej, jest nie do przyjęcia. Doceniając wkład aliantów i ofiary obalenia nazizmu, nie możemy usprawiedliwić zbrodni sowieckiego reżimu totalitarnego. Na przykład projekt ustawy przedłożony przez rosyjskiego członka Dumy Państwowej w celu unieważnienia rezolucji Kongresu Deputowanych Ludowych ZSRR z 24 grudnia 1989 r. potępiającej pakt Ribbentrop-Mołotow jest kolejną próbą Rosji powrotu do totalitaryzmu i uzasadnienia zbrodni popełnionych przez totalitarny reżim stalinowski w XX wieku. Nie akceptujemy i nie będziemy akceptować takiej retoryki i rewizjonizmu historii”- podkreślił E. Rinkēvičs.
na podstawie: MSZ PL/MSZ LV
foto: https://twitter.com/MSZ_RP/status/1272468130011512836/photo/3