Powstanie Styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 r. Powstańcy zaatakowali rosyjskie garnizony w Królestwie Polskim. W ciągu trwających ponad 1,5 roku działań zbrojnych doszło do ponad tysiąca mniejszych lub większych potyczek, a w walkach wzięło udział co najmniej 150 tys. powstańców. Styczniowy zryw był najdłużej trwającym i najbardziej masowym ruchem niepodległościowym XIX w. W wyniku poległo lub zostało straconych dziesiątki tysięcy osób, wielu zesłano na Syberię, a także konfiskowano majątki.
Powstanie styczniowe obejmowało nie tylko tereny Królestwa Polskiego, rozprzestrzeniło się także na tereny Litwy, Białorusi i Ukrainy oraz obecnej Łotwy. Trwało do jesieni 1864 roku. Naczelnikiem wojennym powstania styczniowego w Inflantach Polskich był syn ziemianina i pisarza Kazimierza Bujnickiego Zygmunt Bujnicki. Organizował on oddziały powstańcze i broń. Działał wspólnie z Leonem Platerem, Władysławem Sołtanem i Józefem Ponsetem.13 kwietnia 1863 r. z Dyneburga do Dzisny wysłano transport z bronią (398 karabinów, 9 pistolety i 22 miecze). Transport ochraniało tylko 8 żołnierzy. Oddział infanckich powstańców napadł na rosyjski transport w okolicach Krasławia. Jednak będący na usługach Rosjan miejscowi chłopi zlapali Leona Platera i przekazali carskiemu wojsku. Leon Plater chcąc chronić Bujnickiego całą winę wziął na siebie i został skazany na karę śmierci i stracony w Twierdzy Dynebuskiej. Zwłok Leona Platera władze carskie nie wydały rodzinie i nie wiadomo, gdzie je pochowano. Na cmentarzu w Dyneburgu istnieje symboliczny grób, gdzie dyneburscy Polacy zapalili znicze. Bujnickiego natomiast ostrzeżono i udało mu się przedostać zagranicę. Władze carskie jednak spaliły i skonfiskowały jego majątek Rolniczyn koło Dadgy, a żonę zesłano do Rosji Carskiej. Za udział w napadzie aresztowano także innych uczestników – braci Eugeniusza i Michała Platerów.
W 2013 roku w Twierdze Dyneburskie w obecności prezydentów Polski i Łotwy Bronisława Komorowskiego i Andrisa Bērziņša odsłonięto tablicę poświęconą Leonowi Broel-Platerowi i innym uczestnikom Powstania Styczniowego.
zdjęcie: wikipedia
