26 sierpnia br. w Białymstoku odbędą się uroczystości związane ze sprowadzeniem z Wielkiej Brytanii do Polski doczesnych szczątków generała Ludwika Kmicica-Skrzyńskiego. Żołnierz Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego, dowódca Brygady Kawalerii „Białystok”, przewodniczący Białostockiego Związku Harcerstwa Polskiego po latach emigracji, dzięki inicjatywie rodziny, wspartej przez Rząd RP, IPN i instytucje państwowe, spocznie na Polskiej Ziemi. Msza Święta żałobna w Bazylice Mniejszej Wniebowzięcia NMP rozpocznie się o godzinie 13:30. Następnie, w asyście wojskowej, trumna zostanie przewieziona na Cmentarz Miejski, gdzie około godziny 15:00 nastąpi jej złożenie do grobu oraz odsłonięcie pomnika generała.
Szczątki generała zostały ekshumowane z cmentarza Southern w Manchesterze. W tym mieście generał spędził ostatnie lata swojego życia i tam został pochowany w 1972 roku. 22 sierpnia br. o godz. 12:00 w Kościele Miłosierdzia Bożego w Manchesterze odbyła się Msza Święta i spotkanie wspomnieniowe o generale. Trumna zostanie przewieziona samolotem wojskowym do Polski. Uroczystości w Białymstoku odbędą się w asyście honorowej Wojska Polskiego. Wydarzenie ma charakter otwarty i mogą w nim wziąć udział wszyscy zainteresowani.
Generał Ludwik Kmicic-Skrzyński (1893-1972) – żołnierz Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego, był jednym z kawalerzystów słynnej „siódemki Beliny”. Do służby w szeregach Wojska Polskiego został przyjęty w 1918 r. W czasie zamachu majowego w 1926 r. opowiedział się po stronie zbuntowanych wojsk marszałka Józefa Piłsudskiego. W 1929 r. objął dowództwo nad Brygadą Kawalerii „Białystok”, przemianowaną w 1937 r. na Podlaską Brygadę Kawalerii, a w 1938 r. został mianowany na stopień generała brygady. Aż jedenastokrotnie był przedstawiany do odznaczenia Krzyżem Walecznych. Udzielał się również społecznie, przed wybuchem wojny był przewodniczącym Zarządu Okręgu Białostockiego Związku Harcerstwa Polskiego. Po zakończeniu II wojny światowej próbował dostać się do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Po wymuszonej demobilizacji wyjechał do Wielkiej Brytanii
i zamieszkał w Manchesterze. Pracował tam jako robotnik fizyczny, potem jako przedstawiciel handlowy. Był działaczem organizacji kombatanckich oraz współpracownikiem Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie. Zmarł 14 lutego 1972 r. w Manchesterze.
– Pochówek Ludwika Kmicica-Skrzyńskiego w Białymstoku, mieście, w którym przez 10 lat pełnił funkcję dowódcy garnizonu, będzie symbolicznym domknięciem historii jego życia i pracy na rzecz wolnej Ojczyzny – mówi Wojciech Labuda, Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. Ochrony Miejsc Pamięci.
Przedsięwzięcie, w ramach którego do Polski sprowadzone zostają między innymi szczątki generała Kmicica-Skrzyńskiego, służy przypomnieniu postaci polskiego życia emigracyjnego, czasów, w których przyszło im działać oraz wyzwań, jakim usiłowali sprostać. To hołd złożony weteranom walk o wolność i niepodległość Polski, którzy podtrzymywali polskie tradycje oraz kulturę w środowisku emigracyjnym.
– Cieszę się z powrotu generała do Ojczyzny. To jakim człowiekiem i żołnierzem był Ludwik Kmicic-Skrzyński najlepiej oddają słowa umieszczone na jego płycie nagrobnej „Życie poświęcił Ojczyźnie, serce kawalerii polskiej”. Był znakomitym żołnierzem, udzielał się także społecznie, m.in. w Związku Harcerstwa Polskiego. Na miejsce jego ostatniego spoczynku została wybrana Kwatera Żołnierzy Polskich na Cmentarzu Miejskim w Białymstoku. Generał po latach żołnierskiej służby, a potem życia na przymusowej emigracji spocznie wśród swoich kolegów – mówi Jan Ślusarczyk, prezes białostockiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego i wspólnie z rodziną generała inicjator sprowadzenia jego doczesnych szczątków do Ojczyzny.
Wydarzeniu towarzyszy wystawa plenerowa prezentująca postać generała Kmicica-Skrzyńskiego przygotowana przez Odział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku wraz z Muzeum Wojska w Białymstoku. Wystawę można oglądać od 18 sierpnia do 1 września przed Archikatedrą Białostocką.
Działanie jest realizowane z inicjatywy rodziny generała i białostockiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego na zlecenie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, Ministerstwem Obrony Narodowej, Konsulatem Generalnym w Manchesterze oraz Miastem Białystok. Pomnik nagrobny weterana walk o wolność i niepodległość Polski został ufundowany przez Instytut Pamięci Narodowej.
Projekt objęty jest Honorowym Patronatem Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego. Projekt objęty jest Honorowym Patronatem Pana Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka. Projekt jest finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów RP w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za Granicą 2023.